Reflections

1994. Nederlandse Spoorwegen

Het interieur is misschien wel het bekendste voorbeeld van mijn toegepaste kunst, dagelijks gezien door de tienduizenden forenzen die in Nederland met de trein reizen.

Dan bedoel ik het interieur van de dubbeldekker treinen met geëtste glazen scheidingswanden tussen de eerste en tweede klas, de wandpanelen en de stofbekleding.

In 1994 heeft een team van deskundigen bij Bombardier in Aken een nieuw concept voor de meubilering ontworpen. In dit team was ik de enige kunstenaar. Mijn bijdrage, in aanvulling op het ontwerp van de stoelbekleding, was het ontwerp van de glazen panelen voor driehonderd treinen met afwisselend positieve en negatieve patronen van vliegers en sneeuwkristallen. De zon maakt nu schaduwen die over de passagiers tuimelen en vreugde en plezier geven aan de kunst van het reizen. 

Het project duurde even lang als de productietijd van alle dubbeldekkertreinen, in totaal zeven jaar. De nauwgezetheid van het ontwerpteam was uiterst hoog; in Duitsland is men nu eenmaal accuraat. In Aken werden alle mock-ups gemaakt, maar andere elementen en componenten werden door verschillende bedrijven in Europa geproduceerd en vervolgens getest op slijtvastheid en duurzaamheid. Studies op de dwarsdoorsnede van de trein resulteerden in een mooi abstract beeld van het interieur, waarbij deuren, stoelbekleding (met lieve kleine mumfels), belichting, bagagerekken en jashaakjes als één abstract geheel overkomen, consequent ontworpen en excellent op elkaar afgestemd. 

Aansluitend vertonen de in melamine uitgevoerde kopwanden van de passagierscoupés reliëfs in het oppervlak: verdiepte en verhoogde lijnen en vlakken. Dat kwam tot stand doordat de melaminepanelen in verschillende modellen werden geperst, volgens mijn ontwerp. Ze passen in hun vormgeving bij de glazen tussenwanden die eenzelfde behandeling door middel van etsen kregen. Op de verdiept geëtste glazen wanden zijn naderhand helaas beeldschermen geplaatst, waardoor mijn vijfduizend persoonlijk gezette handtekeningen niet meer te zien zijn. 

In de eerste renovatiefase, jaren na de oorspronkelijke productie, heeft ook de tweede klas een door mij ontworpen soortgelijke trijp op de stoelen gekregen. Ook mocht ik stiltecoupés ontwerpen. Al die mobiel bellende mensen, gillend in hun telefoon, zijn hier niet welkom en kunnen hier niet zitten. Lees lekker of slaap zacht.

  • 4 trein binnen compr
  • 4 TREIN DETAIL 2
  • 4 trein detail 3
  • 4 trein detail 1
  • 4 trein binnen 2
  • 4 TREIN STOF compr
  • 4 trein drukkerij